BANJALUKA – Koliko god predstavnici opozicije u Republici Srpskoj tvrdili da su zadovoljni rezultatima tek završenih lokalnih izbora, podaci sa terena govore drugačije.
Naime, od 18 lokalnih zajednica, u kojima su opozicione stranke prije izbora imale svoje (grado)načelnike, vlast je ponovo potvrđena u njih 12, uključujući dva najveća grada u Srpskoj, Bijeljinu i Banjaluku, zatim, u četiri su sigurno izgubili svoje načelnike, ali su uspjeli pobijediti u Gacku, čime je taj broj trenutno 13.
U opoziciji se takođe nadaju da bi se broj osvojenih opština mogao povećati na 14, jer u Modriči trenutno vodi kandidat SDS-a Jovica Radulović, ali sa svega 140 glasova razlike u odnosu na protivkandidata Borislava Rakića iz SNSD-a, a prema podacima Centralne izborne komisije (CIK) BiH, koji se nisu mijenjali do zaključenja ovog broja „Nezavisnih novina“, ostalo je da se prebroje još listići sa dva biračka mjesta.
S tim u vezi, niko sa sigurnošću ne može proglasiti pobjedu.
Druga opcija kojoj se opozicija možda potajno nada jeste Čajniče.
U toj opštini kandidat SDS-a Goran Karadžić poražen je na ovim izborima, a načelnik je postao Miroslav Furtula iz Srpske radikalne stranke (SRS). Drugoplasirani je bio Mirko Živković iz SNSD-a.
Međutim, ako je suditi po izjavi predsjednika SNSD-a Milorada Dodika tokom izborne noći, vladajuća koalicija računa da pobjeda u Čajniču ide njima u korist, jer, kako je rekao, Srpska radikalna stranka je dio SNSD-ove koalicije.
„Koalicija koja je sa nama na republičkom nivou osvojila je četiri opštine, to znači Pale, Krupu na Uni, Stanare i Čajniče, što govori da je to sa naših 47 lokalnih zajednica gdje smo pobijedili, ukupno 51 opština gdje smo pobijedili“, rekao je Dodik na pres-konferenciji tokom izborne noći.
Dakle, ne računajući Modriču i Čajniče, opozicija je na ovim izborima slavila u Banjaluci (kandidat PDP)-a, Bijeljini (SDS), Kotor Varošu (PDP), Tesliću (SDS), Šamcu (SDS), Loparama (SDS), Han Pijesku (SDS), Istočnom Starom Gradu (SDS), Istočnoj Ilidži (SDS), Istočnom Mostaru (SDS), Berkovićima (SDS), Ljubinju (SDS) i pomenutom Gacku, gdje su vratili vlast nakon četiri godine.
Istovremeno, izgubili su Ugljevik, Sokolac, Bileću i Brod.
Prema mišljenju politikologa Stefana Ličine, niz je uzroka zašto su birači u ove četiri opštine glasali protiv kandidata koji su dolazili iz SDS-a.
„Kao prvo, postavlja se pitanje koliko su u stvari pojedini načelnici bili opozicioni, bez obzira na to što su načelno članovi SDS-a. Mislim ovdje prvenstveno na Ugljevik i Sokolac – i jedan i drugi, sada već bivši načelnik, usko su koalirali sa SNSD-om, dok je Zoran Vidić iz Broda izbore izgubio još prošle godine, kad se našao u društvu predsjednika Republike Srpske i Republike Hrvatske u Sijekovcu. Ovo može biti opomena svim načelnicima opština iz opozicionih partija šta ih čeka kad se previše primaknu vladajućoj partiji“, smatra Ličina.
Sa druge strane, navodi, biračima je vjerovatno došlo i do zasićenje dugogodišnjom vladavinom, kako Vasilija Perića u Ugljeviku, tako i Milovana Bjelice u Sokocu.
„Birači su zato htjeli priliku dati novim ljudima. Koliko će ti novi popraviti stanje u ovim opštinama – ostaje pitanje. I treći uzrok gubitka izbora je loše rukovođenje opštinom. Uzmemo li u obzir činjenicu da su i Bileća i Sokolac opštine koje su prezadužene i koje su na ivici bankrota, sasvim je logično da su birači tražili nove ljude“, izričit je Ličina, koji za „Nezavisne novine“ sve zaključuje riječima:
„Ovi izbori su pokazali da nosilac opozicionog djelovanja mora biti osnažen SDS, koji će oko sebe okupiti ostale opozicione partije i da zajedno ponude program koji će biti drugačiji od trenutno vladajućeg rukovođenja Republikom Srpskom i lokalnim samoupravama.“
Vladimir Šušak, novinar iz Banjaluke, ocjenjuje da je ovo ozbiljniji udarac za opoziciju, iako oni tvrde drugačije, pogotovo u smislu toga da su izborni gubitnici postali neki dugogodišnji načelnici.
„Njihovi protivkandidati su vjerovatno imali vjetar u leđa republičkih vlasti na različite načine. Pored toga, izgubili su vjerovatno zato što nisu ispunili očekivanja građana koji su, sa druge strane, mogli dobiti obećanja s višeg nivoa o rješavanju njihovih problema. Možda je rješenje bilo u novim licima, novoj energiji, ali se na to očigledno nisu odlučili“, kazao je Šušak
