NASA je 14. oktobra 2024. godine lansirala misiju Europa Clipper, ambiciozan poduhvat čiji je cilj istraživanje Jupitrovog meseca Evrope – jednog od najuzbudljivijih kandidata za potencijalno nastanjiv svet izvan Zemlje.
Misija u potrazi za životom
Evropa je prepoznata kao jedno od najperspektivnijih mesta u Sunčevom sistemu gde bi mogli postojati uslovi za život. Zahvaljujući podacima sa misija Voyager i Galileo, poznato je da Evropa skriva pod debelom ledenom korom globalni okean tečne vode, koji je verovatno u kontaktu sa stenom, što stvara potencijalne uslove za život.
Misija Europa Clipper je dizajnirana da detaljno istraži ovu mesec, analizirajući njenu površinu, unutrašnju strukturu i atmosferu kako bi se utvrdilo da li postoje uslovi koji podržavaju život.
Putovanje do Jupitera
Sonda je lansirana sa svemirskog centra Kennedy u Floridi pomoću rakete Falcon Heavy. Putovanje do Jupitera traje oko 5,5 godina, a tokom puta koristiće gravitacione asistencije od Marsa (1. marta 2025.) i Zemlje (3. decembra 2026.) kako bi postigla potrebnu brzinu za dolazak do Jupitera u aprilu 2030. godine.
Nakon dolaska, sonda će ući u orbitu oko Jupitera i izvoditi 49 bliskih prolaza pored Evrope, što će omogućiti detaljno mapiranje njene površine i analizu unutrašnje strukture.
Naučni instrumenti
Europa Clipper nosi devet naučnih instrumenata koji će omogućiti sveobuhvatno istraživanje meseca:
PIMS (Plasma Instrument for Magnetic Sounding): Meri magnetna polja kako bi se odredila dubina i salinitet podzemnog okeana.
ECM (Europa Clipper Magnetometer): Pruža dodatne podatke o magnetosferi Evrope.
MISE (Mapping Imaging Spectrometer for Europa): Analizira površinsku kompoziciju i identifikuje materijale koji mogu biti povezani sa biološkim procesima.
EIS (Europa Imaging System): Prikuplja visoko-rezolutne slike površine.
REASON (Radar for Europa Assessment and Sounding: Ocean to Near-surface): Probijajući radar koji istražuje debljinu ledene kore i traži podzemne vode.
E-THEMIS (Europa Thermal Emission Imaging System): Meri temperaturne razlike na površini, identifikujući potencijalne toplotne izvore.
MASPEX (MAss SPectrometer for Planetary EXploration/Europa): Analizira hemijski sastav površinskog materijala.
Europa-UVS (Europa Ultraviolet Spectrograph): Istražuje atmosferu Evrope i okolni prostor.
SUDA (SUrface Dust Analyzer): Analizira čestice prašine u okolini Evrope.
Izazovi i zaštita
Jedan od najvećih izazova misije je intenzivno zračenje koje dolazi od Jupitera. Sonda je dizajnirana da izdrži ova ekstremna uslova, sa posebnim zaštitama za osetljive instrumente.
Misija će trajati do 2034. godine, kada je planirano da sonda završi svoju misiju planiranim sudarom sa Jupiterovim mesecem Ganimed.
Poruka sa Zemlje
Sonda nosi metalnu ploču sa porukama od ljudi sa Zemlje, što je simboličan gest u potrazi za životom u svemiru.
